Kraków – Miasto Jazzu

We wszystkich książkach opisujących sytuację i historię jazzu w Polsce na pierwszych stronach zawsze jest mowa o Krakowie. Trudno go pominąć, ponieważ był on matecznikiem wszystkiego, co potem stało się w polskim jazzie. Już w 1926 roku powstało , najprawdopodobniej pierwsze w Europie stowarzyszenie jazzowe. W latach 30 podjęto próby nauczania jazzu w szkole muzycznej im.T.Żeleńskiego. Potem, nawet w czasie okupacji działała knajpa przy ulicy Sebastiana, gdzie odbywały się co niedzielne jam session. Pod koniec wojny w 1945 roku w domu kultury YMCA powstał pierwszy studencki zespół jazzowy, tam też odbywały się co tydzień wykłady Jerzego Skarżyńskiego poświęcone jazzowi. Trwało to do czasów rozwiązania w 1949 roku, kiedy jesienią rozwiązano dom kultury. I od tego czasu granie jazzu stało się zabronione. Muzycy grali jedynie w prywatnych mieszkaniach, na strychach czy w piwnicach. Ten okres nazwano „Czasem katakumb”. Wtedy to jazzu można było słuchać w prywatnych mieszkaniach, na przykład u Witolda Kujawskiego. Do maleńkiego pokoju przychodzili zażarci wielbiciele jazzu wśród których możnaby wymienić  Mariana Eile, Sławomira Mrożka, Ludwika Jerzego Kerna, Martę Stepnicką, Stanisława Dygata, Stefana Kisielewskiego „Kisiela”,  a wśród muzyków zaczynających grać w konspiracji można było słuchać na przykład Andrzeja Trzaskowskiego czy Krzysztofa Komedę, Jerzego „Dudusia” Matuszkiewicza

            Po odwilży w 1954 roku ruszyły, trwające do dzisiaj Zaduszki Jazzowe. 

          W 1957 roku powstał studencki klub „Pod Jaszczurami” – kolejne miejsce, gdzie można było grać i słychać jazzu. W 1957 roku ruszył „Helikon” lokal przyznany dla Krakowskiego Jazz-Klubu. Powstawało coraz więcej zespołów grających jazz. Miejscem, w który rodziło się zainteresowanie jazzem wśród wielu innych, było na przykład liceum nr II im.Jana Sobieskiego. Tam uczęszczali Tomasz Stańko. Jan Boba, Jan Kudyk, Tadeusz Wójcik. W krakowskich szkołach muzycznych uczyli się Wojciech Karolak, Andrzej Dąbrowski, Zbigniew Seifert. Był to okres największej popularności jazzu w Polsce, a przede wszystkim w Krakowie.. W Nowej Hucie powstał jazz-klub założony przez Stanisława Florka. W 1956 roku „Echo Krakowa” zorganizowało pierwszy konkurs zespołów jazzowych.

           Najważniejszymi zespołami końca lat 60 w Krakowie były kwintet Tomasza Stańki i kwartet Zbigniewa Seiferta.

            Na początki lat 70 ogromnie popularna stała się muzyka „fusion” zapoczątkowana przez Milesa Davisa. Powstają wtedy kolejne zespoły jazzowe (na przykład „Laboratorium” Janusza Grzywacza). W klubie „Euchemer” występuje Jarek Śmietana, którego bardzo inspirowała muzyka popularnego wtedy Carlosa Santany. W latach 70 zespół Extra Ball uzyskał status zespołu profesjonalnego. W tym czasie pojawia się na scenie jazzowej Andrzej Kuba Florek. Inicjatyw związanych z jazzem było coraz więcej. Trudno je w tak krótkim, jak ten tekście, wszystkie opisać czy nawet przypomnieć.

            Lata 80 i 90 – to znów nowe wydarzenia i wyzwania. Bardzo popularnym zespołem na krakowskiej scenie jazzowej w latach 80 był zespół Spectrum Session Ryszarda Styły, w który grało wielu wybitnych muzyków.

    Jak to często bywa świat więcej wie o naszej krakowskiej tradycji jazzu niż my tutaj na miejscu. Jazzmani wciąż walczą o swoje miejsce w krakowskim świecie kultury. Miasto, a więc władze zdają się nie dostrzegać szansy, jaką daje możliwość kontynuowania tradycji miejsca jazzu, jakim jest nasze miasto. Staramy się zdobywać jakby od początku znaczenie Krakowa w świecie muzyki poważnej konkurując z wieloma miastami w Europie mającymi większe i dłuższe tradycje, a nie potrafimy kontynuować tego, co dla nas zdobyły lata funkcjonowania jazzu. Projekt „6 Zmysłów” nie propaguje jazzu w Krakowie, a Zaduszki Jazzowe wciąż walczą o wsparcie finansowe i dostają go niewiele.

           

Autor

jantos

Moje życie zawodowe jest z pracą ze studentami. Ukończyłam dwa fakultety, ale już pod koniec drugiego rozpoczęłam pracę na uczelni (najpierw na AGH, potem przez 40 lat na Uniwersytecie Jagiellońskim). Ale także przez 23 lata prowadziłam działalność gospodarczą, byłam członkiem prezydium Izby Przemysłowo - Handlowej w Krakowie ; przez 22 lata byłam radną Krakowa (wiceprzewodniczącą Rady Miasta, a potem przez dwie kadencje przewodnicząca Komisji Kultury)

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *