Miesiąc: marzec 2019

Piłka nożna w Krakowie przeżywa w ostatnim czasie dość duże kłopoty. Piłka nożna uprawiana przez mężczyzn. Zapomnieliśmy o tym, że Kraków jest jedynym miastem, które może się pochwalić żeńskim drużynami na wszystkich szczeblach piłkarstwa kobiecego w Polsce. Drużyny ze stolicy Małopolski grają we wszystkich możliwych ligach na trawie oraz także we wszystkich ligach futsalowych. Najważniejszą drużyną jest AZS UJ Kraków grający w Ekstralidze, Wanda Kraków gra w I lidze, Bronowianka Kraków występuje w II lidze, trzecia liga to Prądniczanka Kraków i Progres Kraków natomiast w nowoutworzonej IV lidze rywalizują rezerwy Prądniczanki. Do tego AZS UJ Kraków grał zimą także w Ekstralidze futsalu, a Bronowianka Kraków w I lidze futsalu.

Od kilkunastu lat obserwujemy coroczny wzrost klubów piłkarskich, które biorą udział w ligowych rozgrywkach piłkarstwa kobiecego w Polsce. Każdy rozpoczynający się nowy sezon jest rekordowym pod względem ilości klubów i drużyn grających w żeńskich ligach.

W świecie kobiety stanowią 0,93 procent wszystkich profesjonalnych graczy, co sprawia, że bycie piłkarką jest najbardziej dyskryminowanym sportowym zawodem. Rozbieżności w płacach są porażające – najlepsze brytyjskie piłkarki zarabiają przeszło trzy razy mniej niż mężczyźni z tej samej ligi, a ponad połowa kobiet rezygnuje z zawodowego uprawiania tego sportu właśnie z powodów finansowych. Kobiece kluby mają duże problemy z pozyskaniem sponsorów, ponieważ ci, kierowani przede wszystkim chęcią zysku, decydują się na wspieranie o wiele bardziej medialnych meczy męskich.

W ostatnich latach reprezentacja Polski w piłce nożnej kobiet jest na 36 miejscu w rankingu FIFA. w najnowszym rankingu Międzynarodowej Federacji Piłki Nożnej. W porównaniu z ostatnim rankingiem z marca Polki spadły aż o pięć pozycji. Miały na niego wpływ ostatnie dwie porażki ze Szkocją i remis z Albanią. Spośród pierwszej 50-tki światowego rankingu Polska zaliczyła największy spadek notowań. Polska nigdy nie grała na kobiecych mistrzostwach kontynentu czy świata.

W najnowszym rankingu reprezentacji narodowych w piłce nożnej mężczyzn  Polska spadła aż o 10 miejsc. Przed mistrzostwami nasza kadra znajdowała się na 8. miejscu, teraz jesteśmy na 18.

Polskie piłkarki są dobrze postrzegane przez zachodnioeuropejskie kluby i tam są w stanie dobrze zarabiać i być doceniane.

Norwegia jako pierwszy kraj na świecie wyrównała zarobki piłkarek i piłkarzy reprezentacji narodowych. Rząd Islandii, gdzie piłkarki zarabiają 460 razy mniej niż piłkarze, zapowiedział, że zrówna płace do 2022 roku. Kiedy w sierpniu 2017 roku po zdobyciu srebrnych medali Dunki wróciły do kraju, tysiące rodaków wyszło na ulice Kopenhagi, by je przywitać i uczcić wielki sukces. Napastniczkę tej reprezentacji Nadię Nadim wybrano człowiekiem roku w Danii.

Fachowy portal Sporting Intelligence wyliczył, że wszystkie piłkarki z siedmiu najlepszych kobiecych lig razem, a jest ich tam ponad 1,6 tys., zarabiają tyle co jeden  brazylijski piłkarz Neymar grający ostatnio we francuskim klubie.

Jak mówią panie grające w piłkę nożną, kobiecą piłką niespecjalnie interesuje się  zarząd Polskiego Związku Piłki Nożnej..

Katarzyna Kiedrzynek, zawodniczka Paris Saint-Germain, wybrana trzecią bramkarką świata w wywiadzie dla Gazety Wyborczej, powiedziała, że na sytuację polskiej piłki kobiecej składa się wiele czynników, między innymi i takie, jak brak sprzętu, opieki medycznej czy specjalistów od przygotowania fizycznego. I przede wszystkim, jak stwierdziła, zainteresowanie kibiców piłką nożną w Polsce jest bardzo niewielkie.

Jak wygląda sytuacja w krakowskich klubach? Tego trzeba byłoby się dowiedzieć. Zainteresowanie dziewcząt jest bardzo duże, o wsparcie należałoby się dopytać.

Na koniec pozostaje pytanie: czy najpierw powinny być  sukcesy piłkarek (meczami Agnieszki Radwańskiej, biegami Justyny Kowalczyk czy skokami o tyczce Moniki Pyrek interesowało się wielu kibiców), czy wcześniej powinna zaistnieć znaczna promocja dyscypliny (niestety wciąż zamkniętej dla kobiet), aby piłkarki mogły pozyskać więcej dotacji, a co za tym mogłoby pójść – więcej sukcesów.

Pytań wiele, zapewne tak, jak i koncepcji.  Może, czego nie zauważyliśmy,  Kraków piłką nożną kobiet stoi?

 

Pierwszy zakończony sukcesem przeszczep nerki miał miejsce w 1966 roku. Na pamiątkę tego wydarzenia 26 stycznia jest obchodzony w naszym kraju, jako Dzień Transplantacji.

Po kilku latach bardzo trudnych dla polskiej transplantacji znów przyszły dobre czasy.

Jednak nadal nie zmienia się ilość przeszczepów od żywych dawców. Dwa lata temu wykonano 55 transplantacji nerki oraz 24 przeszczepy fragmentów wątroby pobranych od innej żywej osoby.

Według Centrum Organizacyjno-Koordynacyjnego ds. Transplantacji „Poltransplant”, pod koniec grudnia 2017 r. na przeszczep nerki oczekiwało w naszym kraju 1032 pacjentów. Ta liczba nie zmienia się, podobnie było przez cały 2017 r., jak i w latach poprzednich.

Każdego roku we wszystkich krajach Unii Europejskiej około 30 tysięcy osób otrzymuje przeszczep nowego narządu.

Dwa lata temu Sejm uchwalił nowelizację ustawy transplantacyjnej, dostosowując ją do norm europejskich. Między innymi nowe przepisy mają zwiększyć bezpieczeństwo biorców oraz dawców tkanek i komórek. Obowiązują one od kwietnia 2017 roku.

A jak wygląda sytuacja w Krakowie? W 2017 roku Ośrodek Transplantacji Szpitala w Prokocimiu otrzymał, jako pierwszy w Polsce i jeden z nielicznych w świecie międzynarodowy certyfikat JACIE (Joint Accreditation Committee-ISCT & EBMT). Jest to świadectwo potwierdzające standardy jakości w zakresie pobierania, przetwarzania i przeszczepiania komórek krwiotwórczych. Ośrodek krakowski został otwarty w 2002 roku. Ponad 30-osobowy zespół pracuje na Oddziale Przeszczepiania Komórek Krwiotwórczych, w Pracowni Aferezy, Poradni Transplantacyjnej i w Banku Komórek. Wyróżnienie JACIE podlega regularnej kontroli. Kolejne sprawdzenie jakości usług szpitala w zakresie transplantacji planowane jest na czerwiec bieżącego roku. Jak widać jest się czym pochwalić.

Od 2018 roku Krakowski Szpital Uniwersytecki stał się pierwszą placówką w Małopolsce, która zdecydowała się na przeprowadzanie transplantacji nerek pobranych od żywych dawców. Kraków będzie 10 miastem w Polsce, gdzie pacjenci z niewydolnością nerek mogą liczyć na przeszczep rodzinny.

W naszym województwie za przeszczepy nerek odpowiada jeszcze drugi ośrodek – szpital im. Jana Pawła II. Tam wykonywane są jednak wyłącznie wszczepienia organów pobranych od zmarłych.
Poza tym w Krakowie znajduje się także Wojewódzki Szpital Okulistyczny, w którym dokonuje się przeszczepów tkanek oka.

Jednak, jak sprawdzałam na stronach Poltransplantu (informacja z  Krajowego Centrum Bankowania Tkanek I Komórek), nie ma w naszym mieście ośrodka dawców szpiku.
W prawie wszystkich szpitalach w Krakowie pracują koordynatorzy ds. transplantologii. Koordynator to lekarz lub pielęgniarka po specjalistycznym szkoleniu. Potrafi organizować pracę zespołu orzekającego śmierć pnia mózgu i samo pobranie organu. Jeśli od dawcy pobiera się wiele narządów, w szpitalu pojawia się kilka ekip. Jeśli koordynator jest lekarzem podejmuje rozmowę z rodziną zmarłego. Formalnie zgoda bliskich nie jest potrzebna, w praktyce nie pobiera się narządów, jeśli krewni potencjalnego dawcy się temu sprzeciwiają.

Szefowie Poltransplantu  narzekają, że w Polsce jest sytuacja bardzo trudna jeśli chodzi o dawstwo organów.  Nadal najważniejsza jest świadomość i zgoda rodziny na oddanie narządów osoby bliskiej: – Co dziesiąty zgłaszający się dawca nie zostaje nim, bo rodzina nie zna jego woli i nie może jej potwierdzić.

W 2015 roku powołano konsorcjum mające realizować specjalny projekt dla Europy ACCORD Project (ang. Achieving Comprehensive Coordination in ORgan Donation). Liderem została  hiszpańska Organización Nacional de Trasplantes (ONT). Hiszpania jest światowym liderem w dziedzinie dawstwa i przeszczepiania narządów. Coraz więcej osób przekazuje tam narządy, które ratują życie.

W Unii Europejskiej Polska  zajmuje  dopiero 17 miejsce, za Cechami, Estonią i Węgrami oraz państwami Europy Zachodniej. Dlatego też programy promujące oswojenie się z zagadaniem transplantacji jest w Polsce bardzo ważne. Może magistrat Krakowa podejmie się zorganizowania akcji budującej świadomość, czym jest transplantologia.

W Polsce przeszczepy rodzinne stanowią ok. 2% przeprowadzanych operacji transplantacji narządów. W innych krajach – m.in. w USA, Norwegii, Szwecji – blisko 40-50%. Nie jest to dobry obraz.

Pomocą mogą być media, które wywierają  duży wpływ na odbiór społeczny przeszczepiania narządów.

Krakowianin św. Jan Paweł II w encyklice „Evangelium vitae” pisał, że jednym ze sposobów kształcenia prawdziwej kultury życia „jest dawanie organów w sposób dopuszczalny z etycznego punktu widzenia, a mianowicie mając na uwadze stwarzanie szansy na zdrowie, a nawet życie osobom chorym, które często nie mają żadnej innej nadziei”.

Jeśli więc można byłoby stworzyć wspólną akcję urzędu Krakowa, organizacji społecznych zajmujących się zdrowiem i Kościoła efekt mógłby być bardzo dobry. Przecież nikt z nas, jak głosiła kiedyś organizowana akcja, „nie zabierze organów do nieba”.